Όσο και να μας προκαλεί εντύπωση, η συζήτηση τις τελευταίες 24 ώρες στην Ουάσιγκτον αφορά τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον ισλαμιστή πρόεδρο της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν...
Ο πρώτος είναι τακτικός συνομιλητής του εκλεγμένου Προέδρου -μίλησαν μέχρι τώρα οκτώ φορές- και ο δεύτερος έλαβε τα εύσημα από τον Ντόναλντ Τραμπ για την ανατροπή του Μπασάρ αλ Άσαντ.
Οι χθεσινές δηλώσεις του νέου Πλανητάρχη και οι εξελίξεις στη Συρία έφεραν στο προσκήνιο την υπόγεια σύγκρουση του Ερντογάν και του Νετανιάχου και τον φόβο του Λευκού Οίκου που προκαλεί ο άνευ προηγουμένου ανταγωνισμός τους.
Βέβαια, απ’ εδώ και πέρα μετρά μόνο ο Ντόναλντ Τραμπ και όχι τι θα πράξει ο νυν Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν για να αντιμετωπίσει μια πιθανή αναμέτρηση των δύο ηγετών, της Τουρκίας και του Ισραήλ.
Το θέμα δεν είναι ποιον θα επιλέξει εκ των δύο ο εκλεγμένος Πρόεδρος. Διότι προηγείται ο πρωθυπουργός του Ισραήλ και το Εβραϊκό Κράτος. Από την άλλη, θα ήθελε ο κ. Τραμπ επί της Προεδρίας του να συμβεί η προδιαγεγραμμένη σύγκρουση της Αμερικής με τη σημερινή ισλαμική Τουρκία; Κατά τη γνώμη μου όχι.
Από την άλλη ο κ. Τραμπ δεν είναι ο φοβικός Τζο Μπάιντεν, ο οποίος δεν μπορούσε να είναι στο ίδιο χώρο με τον Ερντογάν, αλλά τον επιβράβευσε με τα μαχητικά F-16. Ο εκλεγμένος Πρόεδρος δεν υπήρχε περίπτωση να το πράξει αυτό, διότι δεν ανέχεται να χάνει. Πρέπει πάντα να κερδίζει, πρέπει πάντα να γίνεται το δικό του.
Και δεν νομίζουμε ότι θα ήθελε να ισορροπήσει μεταξύ των δύο ηγετών. Γι’ αυτό πρέπει να κρατούμε μικρό καλάθι. Μπροστά τους είναι ακόμα το Ιράν και το πυρηνικό του πρόγραμμα. Ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ και ο κ. Τραμπ συζήτησαν το Σάββατο το μεγάλο αυτό ζήτημα.
Μετά από την τηλεφωνική συνομιλία τους, ο νέος σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του κ. Τραμπ -κατά δήλωση του- ανχώρησε και βρίσκεται αυτές τις ώρες στο Ισραήλ. Δεν πήγε στην Άγκυρα…
Εάν το Ισραήλ και η Αμερική αποφασίσουν να ξεκαθαρίσουν την κατάσταση και με την Τεχεράνη, μετά την καταστροφή της Χαμάς, της Χεζμπολάχ και της κατάρρευσης του Άσαντ, ο Ερντογάν θα τους ακολουθήσει. Είναι γνωστή η απάντηση αν και ο Τούρκος πρόεδρος είναι ο μεγαλύτερος τσαρλατάνος πολιτικός… Δεν προβλέπεται να ακολουθήσει.
Για να έχουν οι αναγνώστες μας την καλύτερη ενημέρωση αποφασίσαμε να μεταφράσουμε τις πολύ μπερδεμένες δηλώσεις του κ. Τραμπ:
ΕΡΩΤΗΣΗ: Για τη Συρία. Σκοπεύετε να τους αποσύρετε όταν αναλάβετε την Προεδρία τραβήξετε όταν φτάσετε στο γραφείο ή θα κάνετε (δεν ακούγεται)…
Ντόναλντ Τραμπ: Λοιπόν, είχαμε 5.000 στρατιώτες κατά μήκος των συνόρων και ρώτησα μερικούς στρατηγούς. Έχουμε λοιπόν έναν στρατό 250.000 στη Συρία και εσείς έναν στρατό 400.000. Έχουν πολύ περισσότερο κόσμο από αυτό. Η Τουρκία είναι, παρεμπιπτόντως, μεγάλη δύναμη. Και ο Ερντογάν είναι κάποιος με τον οποίο τα πήγα πολύ καλά. Αλλά έχει μια μεγάλη στρατιωτική δύναμη και η δική του δεν έχει φθαρεί από τον πόλεμο. Δεν έχει φθαρεί με όλα τα άλλα πράγματα. Θέλω να πω, έχει φτιάξει έναν πολύ δυνατό, ισχυρό στρατό.
Και έτσι έχουμε 5.000 στρατιώτες μεταξύ ενός στρατού 5 εκατομμυρίων ατόμων και ενός στρατού 250.000 ατόμων. Και ρώτησα τον στρατηγό, “Τι πιστεύεις για αυτή την κατάσταση;” Είπε, «Θα εξαφανιστούν αμέσως». Και τους απέσυρα γιατί… Και δέχθηκα επιθέσεις και ξέρετε τι έγινε; Τίποτα. Τίποτα. Έσωσα πολλές ζωές.
Τώρα έχουμε 900. Έστειλαν μερικούς στρατιώτες πίσω, αλλά είναι 900. Τώρα, μια από τις πλευρές έχει ουσιαστικά εξαφανιστεί, αλλά κανείς δεν ξέρει ποια είναι η άλλη πλευρά. Αλλά εγώ ξέρω. Ξέρετε ποιος είναι; Η Τουρκία. Καλά.
Η Τουρκία είναι αυτή που βρίσκεται πίσω από αυτό. Είναι πολύ έξυπνος τύπος. Την ήθελαν για χιλιάδες χρόνια και την πήραν (εννοεί τη Συρία). Και αυτοί οι άνθρωποι που μπήκαν ελέγχονται από την Τουρκία. Και αυτό είναι εντάξει. Είναι ένας άλλος τρόπος να πολεμήσεις. Αλλά όχι, δεν νομίζω ότι θέλω να σκοτωθούν οι στρατιώτες μας, αλλά δεν νομίζω ότι θα συμβεί τώρα ούτως ή άλλως επειδή η μία πλευρά έχει αποδεκατιστεί.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Κύριε Πρόεδρε, τι έχετε [δεν ακούγεται] για τα drones; (39:27) … σκέφτεστε τα drones; Κύριε Πρόεδρε… ανησυχείτε για περισσότερη αναταραχή στην περιοχή ή πιστεύετε ότι θα είναι πιο ήρεμη η κατάσταση;
Ντόναλντ Τραμπ: Λοιπόν, κανείς δεν ξέρει ποιο θα είναι το τελικό αποτέλεσμα στην περιοχή. Κανείς δεν ξέρει ποιος πραγματικά (θα κερδίσει) στο τέλος. Πιστεύω ότι είναι η Τουρκία. Και νομίζω ότι η Τουρκία είναι πολύ έξυπνη. Είναι πολύ έξυπνος τύπος και είναι πολύ σκληρός (ο Ερντογάν). Αλλά η Τουρκία έκανε μια «εχθρική εξαγορά» χωρίς να χάθηκαν πολλές ζωές.
Μπορώ να πω ότι ο Άσαντ ήταν χασάπης – (ειδικά) αυτό που έκανε στα παιδιά. Θυμάστε του επιτέθηκα με 58 βλήματα, απίστευτα βλήματα που προέρχονταν από πλοία 700 μίλια μακριά. Και ο καθένας τους χτύπησε τον στόχο του. Αλλά αυτό έκανα.
Αυτή ήταν η κόκκινη γραμμή στην άμμο. Ο Ομπάμα το σχεδίασε και μετά αρνήθηκε να τιμήσει αυτό που έκανε. Είπε, “Αν κάποιος περάσει την κόκκινη γραμμή…” Και ο Άσαντ σκότωσε πολλά περισσότερα παιδιά μετά από αυτό και ο Ομπάμα δεν έκανε τίποτα, αλλά εγώ το έκανα. Τον χτύπησα με πολλά βλήματα.
Ας δούμε τι μετέδωσαν τα ξένα πρακτορεία για τις δηλώσεις του κ. Τραμπ:
Ο Ντόναλντ Τραμπ έκρινε χθες Δευτέρα πως η Τουρκία κρατά —και θα συνεχίσει να κρατά— «το κλειδί των εξελίξεων» στη Συρία, όπου συμμαχία οργανώσεων ανταρτών που υποστηρίχθηκε εν μέρει από την Άγκυρα ανέτρεψε νωρίτερα αυτόν τον μήνα την κυβέρνηση του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ.
Ο αμερικανός εκλεγμένος πρόεδρος είπε πως η Τουρκία έκανε «μη φιλική κατάληψη του ελέγχου» στη Συρία (σ.σ. ο όρος που χρησιμοποίησε ήταν «unfriendly takeover», προέρχεται από τον κόσμο των επιχειρήσεων, συνήθως αποδίδεται «επιθετική εξαγορά»).
«Η Τουρκία είναι πολύ έξυπνη. Είναι πολύ έξυπνος τύπος, πολύ επίμονος», δήλωσε ο κ. Τραμπ, πιθανότατα αναφερόμενος στον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
«Η Τουρκία έκανε μη φιλική κατάληψη του ελέγχου χωρίς να χαθούν πολλές ζωές. Μπορώ να πω ότι ο Άσαντ ήταν χασάπης», πρόσθεσε.
Ακόμη, μοιάζοντας να παραπέμπει στην οθωμανική αυτοκρατορία, που κατείχε άλλοτε τη σημερινή Συρία, ο κ. Τραμπ —που θα ορκιστεί και θα αναλάβει την εξουσία την 20ή Ιανουαρίου 2025— ανέφερε πως η Τουρκία «το ήθελε για χιλιάδες χρόνια και τώρα το έχει, οι άνθρωποι που ανέλαβαν ελέγχονται από την Τουρκία» και αυτό «είναι εντάξει».
Το τρέχον διάστημα «η Συρία έχει — ξέρετε, υπάρχουν πολλές ασάφειες (…) Νομίζω πως η Τουρκία θα έχει στα χέρια της το κλειδί (των εξελίξεων) στη Συρία», ανέφερε ο Ρεπουμπλικάνος.
Ο τούρκος πρόεδρος Ερντογάν «είναι κάποιος με τον οποίο τα πάω σπουδαία», διαβεβαίωσε ακόμη, σημειώνοντας πως έχει δημιουργήσει «πολύ δυνατό στρατό», που δεν έχει «υποστεί φθορά» διεξάγοντας πόλεμο.
Η Τουρκία ελέγχει μεγάλες ζώνες της βόρειας Συρίας, έπειτα από σειρά εισβολών και επιχειρήσεων εναντίον κυρίως των κούρδων μαχητών των Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG), ενώ υποστήριξε οργανώσεις ανταρτών που πολεμούσαν για την ανατροπή του προέδρου Άσαντ. Διατηρεί διαύλους επικοινωνίας με τη Χαγιάτ Ταχρίρ ας Σαμ (ΧΤΣ, ο άλλοτε βραχίονας της Αλ Κάιντα στη Συρία), που χαρακτηρίζεται τρομοκρατική οργάνωση από τις περισσότερες δυτικές χώρες.
Μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, η Ουάσιγκτον και η Άγκυρα διεξήγαγαν συνομιλίες επικεντρωμένες στην αποτροπή της ενίσχυσης των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους (ΙΚ), κατά τις κυβερνήσεις των δύο χωρών.
Η Ουάσιγκτον διατηρεί ανεπτυγμένους περίπου 900 στρατιωτικούς στην ανατολική Συρία για αυτό. Συνεργάζονται στενά με την παράταξη YPG, τη δεσπόζουσα δύναμη στις λεγόμενες Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (ΣΔΔ), γεγονός το οποίο έχει προκαλέσει επανειλημμένα έντονες τριβές με την Άγκυρα.
Ερωτηθείς σχετικά με τους αμερικανούς στρατιωτικούς στη Συρία, ο κ. Τραμπ απέφυγε να δώσει συγκεκριμένη απάντηση χθες.
Την Κυριακή, ο τούρκος υπουργός Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ δήλωσε πως η Άγκυρα είναι «έτοιμη» να προσφέρει στρατιωτική βοήθεια στην επόμενη συριακή κυβέρνηση αν θελήσει να πολεμήσει τους αυτονομιστές Κούρδους, κάτι που χαρακτήρισε κοινή επιδίωξη. Για την Άγκυρα, «τρομοκρατική» οργάνωση είναι οι ΣΔΔ.
Απεναντίας, η Ουάσιγκτον θεωρεί την παράταξη αυτή «κρίσιμη» για την αποτροπή νέας ενίσχυσης του ΙΚ. Οι ΣΔΔ υπήρξαν αιχμή του δόρατος στις επιχειρήσεις εναντίον της τζιχαντιστικής οργάνωσης στο συριακό έδαφος.
Ο κ. Γκιουλέρ είπε πως «αναμένουμε» οι «αμερικανοί φίλοι μας» να «αναθεωρήσουν τις θέσεις τους».
Δεν έχει υπάρξει ως τώρα τουλάχιστον επίσημη αντίδραση από πλευράς Ουάσιγκτον.
